15 jaar Present in Ede – Voormalig medewerker Moniek Kars vertelt

15 jaar Present in Ede. Gedurende 2024 maken we graag iets zichtbaar van de impact die de inzet van vrijwilligers heeft gehad in de afgelopen 15 jaar. Moniek Kars is als medewerker vanuit verschillende rollen jarenlang betrokken geweest bij Present. Wat zijn haar ervaringen met Present en vrijwilligerswerk?

Je bent lang betrokken geweest bij Stichting Present. Kan je wat meer vertellen over jouw rol binnen Present? 
Vanuit Tanzania verhuisden wij naar Wageningen. Dat was echt een cultuurshock, onder andere dat we hier in een wijk kwamen te wonen waar niemand elkaar kende. Vanuit de kerk werden wij op de hoogte gebracht van een pilot van Present Ede, waarin je samen met je kind iets kon betekenen voor een ander. Het was voor ons wereldvreemd dat vrijwilligerswerk hier georganiseerd moest worden, terwijl omzien naar elkaar in Tanzania heel versprekend is. Samen met mijn dochter heb ik koekjes gebakken en langsgebracht in een verpleeghuis. Het voelde als iets kleins, maar het bracht heel veel; zowel voor de ouderen als voor mijn dochter. De waarde van verbinding die daardoor ontstond was echt een eyeopener.  

De coördinator van Present Ede had te maken met een zieke collega. Zij vroeg mij of ik haar kon helpen, omdat ze in mij de bewogenheid zag om verschil te maken. Dat is ook wat mij raakt aan Present: verschil maken. Ik begon met een klein contract en ging helpen met de projectcoördinatie. Dat voelde goed en paste bij mijn kernwaarden. Na een tijdje kreeg ik de rol van algemeen coördinator. Toch merkte ik dat ik behoefte had om ook met Present aan de slag te gaan in mijn eigen woonplaats. Toen heb ik Present Wageningen opgericht. Dat voelde destijds niet groots en meeslepend: de studenten groepen stelden zich beschikbaar en de projecten waren snel georganiseerd. Het oprichten van de stichting was redelijk eenvoudig doordat Present een netwerkorganisatie is en Present Nederland de stichtingen ontlast en faciliteert bij de oprichting. 

Toen Present Wageningen op zijn pootjes stond ben ik verdergegaan als adviseur voor Present Nederland. Deze rol vervulde ik voor zo’n 25 stichtingen van Present en heb ik vijf jaar gedaan. Ik ervaar Present echt als een deel van mijn leven. Ook nu ik niet meer in vaste dienst ben, zet ik mij nog in als vrijwilliger in Wageningen.  

Hoe heb je de tijd bij Present ervaren? 
Present heeft een gouden formule in handen door mensen die niet structureel vrijwilliger willen zijn maar toch graag verschil willen maken in beweging te brengen. Present heeft de oplossing voor iedereen die wat wil betekenen voor een ander. De kracht van Present zit in het maatwerk van verbinding maken tussen mensen die verschil willen maken en mensen die hulp nodig hebben. Door het faciliteren van deze ontmoetingen ontstaat er herkenning of een gesprekje, dat ervoor zorgt dat mensen elkaar gaan zien en verder kijken dan de situatie. Het mooie aan Present is dat het uiteindelijke doel ontmoeting is, de rest daaromheen is een middel naar dat doel.  

In Ede merk je dat veel vrijwilligers vanuit de kerk komen, in Wageningen zie je dat meer studenten en jongeren zich inzetten. Het is mooi om de zien dat de verbinding tussen ouderen en jongeren altijd goed werkt. De gelijkwaardigheid die ontstaat gaat bij jongeren gemakkelijker. Ik weet nog van een situatie waarin studenten gingen helpen verhuizen bij een man die jarig bleek te zijn. Na het verhuizen hebben zij samen met de man zijn verjaardag gevierd. Je ziet dat studenten daar echt een feestje van weten te maken.  

Over welke veranderingen binnen Present ben je het meest enthousiast? 
De mooiste verandering is ontstaan in corona periode. Het moedigde aan tot omdenken: je mag niet bij iemand thuiskomen, maar wat mag je wel? Dat zorgde voor nieuwe ideeën om ontmoetingen te faciliteren. Bijvoorbeeld muziek maken onder aan een flat, raamtekeningen maken en online voorlezen. Zelf heb ik een verhaal voorgelezen aan een man met niet aangeboren hersenletsel. Dat was heel bijzonder, omdat hij zichtbaar genoot. De andere kant van die periode is dat de mensen die de hulp echt nodig hadden onzichtbaar werden, omdat de ambulante hulpverlening niet meer bij hen thuiskwam. Later bleek, toen de hulpverleners weer op bezoek gingen, dat de thuissituatie er slecht aan toe was. Door niemand te bezoeken werd de menselijkheid vergeten en de eenzaamheid erg groot. Ik denk dat we daarvan leren, stel dat er ooit nog eens zo’n periode komt.  

Ik word erg blij van hoe Stichting Present het is gaan doen. Het is een professionele club waar er voor iedereen goed wordt gezorgd. Het is mooi werk dat zij doen, maar doen zij het ook goed voor zichzelf? Daaraan denk ik bijvoorbeeld aan de bescheidenheid van Present, zij zullen niet snel vertellen wat zij doen of om financiële steun vragen. Ze hebben veel bereikt in 15 jaar, dat mogen ze ook laten zien. Ik geloof dat de storytelling en communicatie daarin de zichtbaarheid kan vergroten en de impact kan laten zien. 

Wat heeft Present je gebracht? 
Bij Present heb ik geleerd wat mijn kwaliteiten en talenten zijn en hoe ik die kan inzetten voor de maatschappij. Doordat mensen in je geloven durf je jezelf te ontwikkelen en uit te dagen. Ik voelde mij gezien in mijn talenten en heb kansen gekregen om mijn blik te verruimen.  

Daarnaast heeft het ook mijn blik op de wereld verruimd. Daar bedoel ik mee dat armoede en eenzaamheid overal is, ook in jouw wijk. Het kan iedereen overkomen. Dat besef van kwetsbaarheid dat het leven niet maakbaar is, is waardevol voor iedereen. Het leert je om hulp te durven vragen en deze ook te durven ontvangen. Ik vind het ontzettend dapper dat mensen de deur opendoen voor groepen van Present. Dat vraagt om kwetsbaarheid en daarmee geef je ook de ander de ruimte om jou te helpen. Present lost problemen niet op, maar de problemen worden wel zichtbaarder. Het is belangrijk dat groepen die iets willen betekenen voor een ander, dat in hun eigen wijk kunnen doen. Zo leren mensen in de buurt elkaar kennen en kun je elkaar later nog eens ontmoeten in de supermarkt of op het schoolplein. De kleine dingen maken verschil en ontmoetingen hebben impact!